Περί Κυκλικής Οικονομίας στη χώρα μας
Δεν είναι λίγες οι φορές που η μητέρα μου Αθανασία-Νίκη Κουτσομητροπούλου, συνταξιούχος καθηγήτρια στο 2ο Λύκειο Γρεβενών, βάζει ό,τι θεωρείται «άχρηστο» σε μια αποθήκη στο πατρικό μου στα Γρεβενά και λέει «Μην το πετάς ακόμα…δεν ξέρεις που μπορεί να χρειαστεί». Η προηγούμενη γενιά, μια γενιά που έζησε δύσκολες στιγμές και φτώχια, ήξερε να προσέχει για να έχει…
Η απάντηση στο «δεν ξέρεις που μπορεί να χρειαστεί…», που σίγουρα όλοι έχουμε ακούσει από παλαιότερους, εκφράζεται ουσιαστικά και στην οργανωμένη της μορφή στον όρο «Κυκλική Οικονομία». Πολύς λόγος άρχισε να γίνεται τελευταία για την κυκλική οικονομία στη χώρα μας…μια ακόμα ουσιαστική έννοια η οποία, αν και υιοθετήθηκε σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες στο παρελθόν, στο λεξιλόγιό μας μπήκε πολύ πρόσφατα, κυρίως λόγω της οικονομικής κρίσης. Η χώρα μας, ως συνήθως με τους δικούς της ρυθμούς, άρχισε δειλά-δειλά να συζητά οργανωμένα και το θέμα αυτό.
Πρόσφατα παραβρέθηκα στο Κοβεντάρειο της Κοζάνης με τίτλο εισήγησης «Κυκλική Οικονομία και Βιομηχανική Συμβίωση: Το πρόγραμμα BIOREGIO» σε ημερίδα που διοργάνωσε ο Δήμος Κοζάνης και η ΔΙΑΔΥΜΑ Α.Ε. Αναφέρθηκα στην επιστημονική δουλειά της ομάδας μας στο Α.Π.Θ. στα πλαίσια ευρωπαϊκού προγράμματος που αφορά έννοιες όπως η κυκλική οικονομία, τα βιοαπόβλητα, η βιομηχανική συμβίωση, ο οικολογικός σχεδιασμός. Παρουσίασα καινοτόμες και αποτελεσματικές ευρωπαϊκές τεχνολογίες διαχείρισης αποβλήτων που θα μπορούσαν να αποτελούν θέμα ενασχόλησης της «οργανωμένης» πολιτείας. Πάντα πίστευα ότι ο τρόπος με τον οποίον διαχειριζόμαστε τα σκουπίδια μας, είναι ένας καλός δείκτης του «πολιτισμικού» μας επιπέδου. Ωστόσο στη χώρα μας τα πράγματα δεν κινούνται με το ρυθμό που θα έπρεπε…σε αντίθεση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες όπως π.χ. η Φιλανδία με την οποία συνεργαζόμαστε στο πρόγραμμα. Σκεφτείτε μόνο ότι από το 1975 υπάρχει ολοκληρωμένη πρόταση του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας / Τμήματος Δυτικής Μακεδονίας για την αξιοποίηση της ιπτάμενης τέφρας της Δ.Ε.Η…ωστόσο είμαστε στο 2017 και ουσιαστικά δεν έχει εφαρμοστεί σχεδόν τίποτα …δε θέλω να συζητήσω για την περίπτωση της ερυθράς ιλύος και λοιπών αποβλήτων σε άλλες περιοχές της πατρίδας μας.
Υπάρχουν συστήματα στη χώρα που χρησιμοποιούν διάφορα ρεύματα αποβλήτων π.χ. ελαστικά, λάδια διαφόρων μορφών, βιοαπόβλητα για παραγωγή pellet και διάφορα άλλα, ωστόσο κάπως σπασμωδικά υπό το πρίσμα της κυκλικής οικονομίας. Θέλω να σημειώσω σε αυτό το άρθρο ότι το βασικό συστατικό μιας ευρείας επιτυχημένης εφαρμογής αποτελεί η οικονομία κλίμακας για τη μείωση του κόστους μεταφοράς οποιουδήποτε απόβλητου. Και σε αυτό οι Ευρωπαίοι εταίροι μας εδώ και πολλά χρόνια έχουν δώσει τη λύση με δύο λέξεις «βιομηχανική συμβίωση» -η μια λέξη μάλιστα ελληνική «Symbiosis»-. Χαρακτηριστικά αναφέρω ότι οι, εταίροι μας στην ΕΕ, Δανοί σε μια πόλη 16.000 (αντίστοιχου πληθυσμού με τα Γρεβενά) έχουν φτιάξει ένα βιομηχανικό πάρκο γύρω από μια μονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στο οποίο το απόβλητο της μιας εταιρίας είναι εισαγόμενο προϊόν σε μια άλλη και δεν πάει πραγματικά τίποτα χαμένο. Η γειτνίαση έχει μηδενίσει το οποιοδήποτε κόστος μεταφοράς… Δεν θα ήθελα στα πλαίσια αυτού του άρθρου να το αναλύσω περαιτέρω, ωστόσο περισσότερη πληροφορία μπορεί να βρει κανείς εδώ http://www.symbiosis.dk/en/
Εν κατακλείδι, το γραμμικό μοντέλο της λογικής «παίρνω, παράγω, καταναλώνω, πετάω» έχει ξεπεράσει πλέον τα όριά του. Απεναντίας το μοντέλο της κυκλικής οικονομίας είναι δυνατόν να αποτελέσει ένα νέο αειφόρο παραγωγικό μοντέλο με στόχο την ελαχιστοποίηση της κατανάλωσης φυσικών πόρων και πρώτων υλών, μέσω της μεγιστοποίησης των δυνατοτήτων αξιοποίησής τους. Δε χρειάζεται να ανακαλύψουμε την Αμερική…υπάρχουν πολλαπλά παραδείγματα που μπορούμε να ακολουθήσουμε…από τη Δανία, τη Φιλανδία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες…Τώρα στο ερώτημα τι παραπάνω έχουν οι Δανοί ή οι Φιλανδοί από εμάς θα σας πω την άποψη μου…Δεν έχουν τίποτα παραπάνω ως άνθρωποι…απεναντίας…Απλά, έχουν περισσότερη μεθοδικότητα, αποτελεσματικότητα και ξεκάθαρες διαδικασίες ώστε να πετυχαίνουν τα αντίστοιχα αποτελέσματα…Πώς? Δε χρησιμοποιούν σε νευραλγικές θέσεις ανθρώπους μόνο με καλές προθέσεις…από αυτούς που έχουν καλές προθέσεις επιλέγουν σε όλα τα επίπεδα της διοίκησης και της καθημερινότητάς τους αυτούς που μπορούν να κάνουν σε κάθε θέση τη δουλειά σωστά.
Δημοσιεύτηκε: https://www.e-grevena.com/